นวัตกรรม คือ "หัวใจหลัก" ที่ทำให้องค์กรประสบความสำเร็จและเกิดความมั่นคงที่ยั่งยืน เกิดการค้นพบสินค้าและบริการใหม่ที่ตลาดต้องการ หรือพบวิธีการทำงานแบบใหม่ที่ดีกว่าเดิม รวมไปถึงรูปแบบใหม่ในการดำเนินธุรกิจ เพื่อให้สามารถตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงของตลาดและผู้บริโภคอยู่ตลอดเวลา นวัตกรรมจะช่วยสร้างทั้งคุณค่าและมูลค่าเพิ่มขึ้นให้กับลูกค้าหรือผู้บริโภค รวมถึงผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่าย ส่งผลดีต่อองค์กร ต่อสังคม และเศรษฐกิจของประเทศ
ความหมายของ
"นวัตกรรม (Innovation)" โดยทั่วไปหมายถึง “การเปลี่ยนแปลงสู่สิ่งใหม่ หรือการปรับปรุงจากสิ่งเดิม ที่เกิดจากการนำความรู้ และความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ไปพัฒนาให้เกิดคุณค่าต่อลูกค้า ต่อองค์กร ต่อสังคมและประเทศชาติ” หรือ หมายถึง "การทำสิ่งใหม่ที่ดีกว่าเดิม" ทั้งนี้การสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ไม่จำเป็นต้องขจัดสิ่งที่มีอยู่เดิมออกไปทั้งหมด แต่อาจเป็นการต่อยอดจากสิ่งเดิมที่มีอยู่มาปรับปรุงหรือเปลี่ยนแปลงให้เหมาะสมกับโอกาสและสภาวการณ์ เพื่อให้ได้ สินค้าใหม่ การบริการใหม่ กระบวนการทำงานใหม่ หรือรูปแบบของธุรกิจใหม่ ที่สามารถสร้างคุณค่าเพิ่มขึ้นได้
คนทั่วไปมักเข้าใจว่า
"นวัตกรรม" คือสิ่งใหม่ที่คนไม่เคยคาดคิดมาก่อนเท่านั้น แต่ในความเป็นจริงแล้ว ความใหม่เป็นแค่หนึ่งในองค์ประกอบ โดยเป็นเพียงแค่จุดเริ่มต้นส่วนหนึ่งของนวัตกรรมเท่านั้น เพราะ
“นวัตกรรม” จะเกิดขึ้นได้นั้น ต้องมีทั้งเหตุและทั้งผลลัพธ์ด้วย ซึ่ง "เหตุ" หมายถึง ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์
(Initiative) บวกกับ ความเพียรพยายาม
(Effort)
![](http://www.cpall.co.th/images/blog_img/Poonsawat/b2b/Photo1.jpg)
ในส่วนของความคิดสร้างสรรค์นั้น อาจจะเกิดขึ้นได้จากเหตุบังเอิญ (ฟลุ๊ค) หรือเกิดจากการสังเกตสิ่งที่อยู่รอบตัวเรา ต่อยอดให้เกิดการค้นพบ (Discovery) แล้วนำสิ่งที่ค้นพบ หรือความคิดริเริ่มเหล่านั้นมาใส่ความเพียรพยายาม หรือ Effort จนเกิดเป็นผลงานนวัตกรรมที่ยิ่งใหญ่ ถ้ามีแต่ความคิดริเริ่มแล้วไม่มีความเพียรพยายาม ก็จะไม่สามารถสร้างนวัตกรรมให้เกิดขึ้นได้เลย
ดังนั้นนวัตกรรมไม่ได้เกิดขึ้นด้วยความบังเอิญ แต่เกิดขึ้นจาก ความมุ่งมั่นตั้งใจ
ขึ้นชื่อว่า
“นวัตกรรม” แล้วแทบไม่มีใครทำครั้งเดียวแล้วสำเร็จ นวัตกรรมที่ยิ่งใหญ่ล้วนผ่านความล้มเหลวมามากมาย ตัวอย่างเช่น สองพี่น้องตระกูลไรต์ที่ประดิษฐ์คิดค้นเครื่องบิน ในช่วงแรกผู้คนต่างมองว่าเป็นเรื่องตลกที่คนเราอยากจะบินได้เหมือนนก แต่ด้วยความมุ่งมั่นตั้งใจ เพียรพยายามลองผิดลองถูกโดยไม่ยอมแพ้ ไม่ท้อถอยของสองพี่น้องตระกูลไรต์จึงทำให้มนุษยชาติสามารถก้าวขึ้นสู่ยุคแห่งการจราจรทางอากาศ ย่อโลกทั้งใบให้สามารถเดินทางหากันได้ในเวลาไม่กี่ชั่วโมง
การลองผิดลองถูก เป็นหนึ่งในกระบวนการเรียนรู้ที่จะนำไปสู่ “นวัตกรรม”
การเรียนรู้ บ่อยครั้งเกิดขึ้นจาก “ความเจ็บปวด”
ความเจ็บปวด บางครั้งก็เกิดจาก “ความกล้า ทั้งที่ไม่รู้จริง”
แต่ประเด็นสำคัญคือ "เจ็บแล้วต้องจำ และต้องปรับปรุงให้ดีขึ้นอยู่ตลอดเวลา”
การเรียนรู้ที่แท้จริงไม่ได้เกิดจากการอ่านตำรา คนที่อ่านตำราอย่างเดียวทำนวัตกรรมไม่ได้
เพราะนวัตกรรมจะเป็นจริงได้ ต้องลงมือทำ และเมื่อเกิดความผิดพลาดขึ้น จะต้องเรียนรู้ว่าสาเหตุเป็นเพราะอะไร แล้วลองผิดลองถูกต่อไปเพื่อค้นหาว่า
สิ่งที่ใช่เป็นอย่างไร เปรียบดังโลกของการทำงาน เด็กจบใหม่แทบทุกคนมักผ่านกระบวนการเรียนรู้จากความผิดพลาดและการลองผิดลองถูกตั้งแต่เริ่มเข้ามาทำงานวันแรก แต่หลังจากที่ได้ผ่านการเรียนรู้มากขึ้น ก็จะเก่งขึ้นเรื่อยๆ
"นวัตกรรม" จะยิ่งใหญ่และยั่งยืนได้ ต้องคำนึงถึงประโยชน์ของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง และรวมไปถึงผู้ที่จะได้รับผลกระทบด้วย ดังนั้นจะมองเพียงผลที่เกิดขึ้นกับตัวเองอย่างเดียวไม่ได้ ต้องมองผลกระทบให้ครบทุกด้าน ตัวอย่างเช่น ต้องไม่ทำให้เกิดผลกระทบในทางลบกับสังคม ศีลธรรม กฎหมาย หรือ ขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงามของแต่ละพื้นที่ เป็นต้น
กระบวนการสร้างสรรค์นวัตกรรมสำหรับ SMEs ไทย
องค์กรนวัตกรรม ทั้งในระดับท้องถิ่นและในระดับโลก ต่างก็ต้องพยายามค้นหาเคล็ดลับของกระบวนการสร้างสรรค์นวัตกรรมที่เหมาะสมกับสภาวการณ์และบริบทขององค์กรตนเอง ซึ่งมักจะแตกต่างกันไป แทบทั้งสิ้น ตัวอย่างเช่น
3M มีนโยบายใช้เงินลงทุนจำนวนมหาศาลกับกระบวนการวิจัยและพัฒนา และนำความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีและการค้นพบใหม่ๆ มาสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ใหม่ที่สามารถตอบสนองต่อความต้องการของผู้บริโภคได้ดียิ่งขึ้นเรื่อยๆ โดยมุ่งเน้นใน 5 กลุ่มธุรกิจ คือ กลุ่มสินค้าอุปโภคบริโภค กลุ่มพลังงานและไฟฟ้า กลุ่มผลิตภัณฑ์ดูแลสุขภาพ (Health Care) กลุ่มธุรกิจอุตสาหกรรม กลุ่มความปลอดภัยและป้ายสัญญาณต่างๆ
Google ใช้การออกแบบสถานที่ทำงานที่ช่วยสร้างบรรยากาศให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ได้ตลอดเวลา (Innovative Workplace) ช่วยให้พนักงานมีอิสรเสรีในการใช้ความคิดสร้างสรรค์ มีบรรยากาศของการทำงานเป็นทีม รวมถึงสร้างวัฒนธรรมการยอมรับกับความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นในการสร้างสรรค์ใหม่ๆ กระตุ้นให้คนของ Google กล้าคิดและกล้าที่จะสร้างสิ่งประดิษฐ์ บริการใหม่ๆ ในเชิงนวัตกรรมได้มากมายยิ่งขึ้นทุกปี
Apple ใช้หลักความเรียบง่ายในการออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ยอดเยี่ยม นำเสนอประสบการณ์การใช้งานที่เป็นมิตร เน้นหลักการทำงานน้อยๆ ให้ได้ผลงานมากๆ เช่น เพียงปุ่มเดียวหรือหน้าจอเดียวก็สามารถทำงานได้หลายหน้าที่ เช่น ปุ่ม Home หรือ หน้าจอ Touch Screen หน้าจอเดียวสามารถเข้าถึงโปรแกรมได้จำนวนมาก ทั้งยังเน้นการให้บริการที่ยอดเยี่ยมให้กับลูกค้าผ่านร้าน iStudio ของ Apple ส่งผลให้ผลิตภัณฑ์และบริการต่างๆ ของ Apple ประสบความสำเร็จได้อย่างมากมายในตลาดทั่วโลก
ที่ผ่านมาเป็นตัวอย่างของสามบริษัทระดับโลก ที่ถือว่าเป็นองค์กรนวัตกรรมชั้นนำ ซึ่งล้วนมีเคล็ดลับการสร้างผลงานนวัตกรรมในแนวทางของตนเอง
สำหรับผู้ประกอบการ SMEs ไทย ก็ต้องพยายามค้นหาเคล็ดลับของกระบวนการสร้างสรรค์นวัตกรรมที่เหมาะสมกับบริบทขององค์กรตนเองเช่นกัน กล่าวคือ ต้องหาหนทางในการสร้างความมั่นใจให้ได้ว่า สินค้าหรือบริการที่จะนำออกสู่ตลาด สามารถสร้างคุณค่าและคุณประโยชน์ที่มากกว่าให้กับผู้บริโภคและผู้อื่นที่เกี่ยวข้องได้อย่างแท้จริง รวมทั้งมีความคิดในเชิงสร้างสรรค์ที่โดดเด่นและยากต่อการลอกเลียนแบบ มีมาตรฐาน และคุณภาพที่ดี มีความใหม่หรือทันสมัย สอดคล้องกับความต้องการของผู้บริโภค และมีช่องทางหรือตลาดใหญ่เพียงพอสำหรับขยายผลในเชิงพาณิชย์ ซึ่งประเด็นหลังนี้จะมีความสำคัญอย่างยิ่งในกระบวนการสร้างสรรค์นวัตกรรมของประเทศไทย เพราะบ่อยครั้งที่ผู้ประกอบการ SMEs มีสินค้าหรือบริการที่ดี แต่ขาดช่องทางในการเข้าถึงตลาดหรือผู้บริโภคจำนวนมาก ผลงานนั้นก็ไม่สามารถขยายผลเชิงพาณิชย์ไปสู่ผลงานนวัตกรรมที่ประสบความสำเร็จได้
![](http://www.cpall.co.th/images/blog_img/Poonsawat/b2b/Photo5.jpg)
ดังนั้นผู้ประกอบการ SMEs ไทย ควรต้องมองหากลยุทธ์ในการเข้าถึงตลาดหรือผู้บริโภคจำนวนมาก ที่ใช้การลงทุนน้อยแต่ได้ผลเยอะ นั่นคือ การใช้ช่องทางการจัดจำหน่ายแบบ
B2B (Business to Business) ซึ่งแม้แต่องค์กรนวัตกรรมระดับโลกอย่าง Apple ก็ยังต้องนำกลยุทธ์นี้มาใช้ กรณีตัวอย่าง คือการที่ Apple จับมือกับค่ายผลิตรถยนต์ชั้นนำของโลก อย่าง Ferrari, Honda, Hyudai, Jaguar, Mercedes-Benz และ Volvo เพื่อร่วมกันออกแบบเครื่องเล่น Carplay สำหรับติดตั้งในรถยนต์สุดหรู สามารถสั่งการด้วยเสียงพูด และเชื่อมต่อ การใช้งานกับผลิตภัณฑ์ของ Apple อย่าง iPhone และ iPad ได้
ด้วยกลยุทธ์แบบ
B2B นี้ ทำให้บริษัท Apple สามารถประหยัดต้นทุนค่าใช้จ่ายในการขยายฐานลูกค้า อีกทั้งยังสามารถนำผลิตภัณฑ์ใหม่ไปสู่ตลาดผู้ใช้รถยนต์ทั่วโลกได้ในระยะเวลาอันสั้น ในขณะเดียวกันผู้ผลิตรถยนต์เองก็ได้นวัตกรรมจากค่ายของ Apple เข้าไปเป็นอุปกรณ์เสริมในรถยนต์ที่สามารถตอบสนองไลฟ์สไตล์ในปัจจุบันของเจ้าของรถผู้ใช้งานได้อีกด้วย เป็นกลยุทธ์ที่ทำให้เกิดประโยชน์กับทุกฝ่าย ทั้ง Apple บริษัทผลิตรถยนต์ และผู้บริโภค
"B 2 B" จึงถือได้ว่าเป็นกลยุทธ์หนึ่งที่สำคัญ และเป็นเคล็ดลับของกระบวนการสร้างสรรค์นวัตกรรม ซึ่งผู้ประกอบการ SMEs ไทย ควรศึกษาแล้วนำมาประยุกต์ใช้ให้เหมาะสมกับบริบทขององค์กรตนเอง
ปัจจุบันประเทศไทยได้มีโครงการความร่วมมือระหว่างภาครัฐและภาคเอกชนหลายโครงการ ที่จะช่วยเหลือและสนับสนุนผู้ประกอบการ SMEs ไทย ให้ประสบความสำเร็จในการดำเนินธุรกิจ และหนึ่งในโครงการความร่วมมือที่จะขอกล่าวถึง ณ ที่นี้คือ
โครงการประกวดรางวัล “สุดยอดนวัตกรรม 7 Innovation Awards (เซเว่น อินโนเวชั่น อวอร์ดส์)” ซึ่งเกิดขึ้น จาก
"โครงการความร่วมมือขับเคลื่อนนวัตกรรมสำหรับประเทศ" โดยความร่วมมือระหว่าง 6 องค์กรที่สำคัญของประเทศ ได้แก่ สำนักงานคณะกรรมการนโยบายวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมแห่งชาติ(สวทน.), สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ(สวทช.), สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ(สนช.), สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย(ส.อ.ท.), ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย(ตลท.) และ บริษัท ซีพี ออลล์ จำกัด (มหาชน) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมและสนับสนุนให้ผู้ประกอบการ SMEs สามารถนำผลงานวิจัยและสิ่งประดิษฐ์ใหม่ๆ ที่คิดค้นได้มาทำการทดสอบกับกลุ่มลูกค้า หรือผู้บริโภคในตลาดจริง ผ่านทางช่องทางการจัดจำหน่ายที่มีอยู่หลากหลายช่องทางของ บริษัท ซีพี ออลล์ จำกัด (มหาชน) โดยผู้ที่ชนะการประกวด จะได้รับเงินรางวัล พร้อมโล่รางวัลและใบประกาศเกียรติคุณ รวมถึงโอกาสในการต่อยอดทางธุรกิจที่สูงขึ้น ผ่านทางช่องทางการจัดจำหน่ายของ บริษัท ซีพี ออลล์ จำกัด (มหาชน) ซึ่งรวมไปถึงร้าน 7 Eleven ที่มีจำนวนมากกว่า 7,500 สาขาทั่วประเทศ
(คล้ายกับกลยุทธ์ B2B ซึ่ง B ตัวแรก คือ SMEs ส่วน B ตัวหลัง คือ ซีพี ออลล์)
![](http://www.cpall.co.th/images/blog_img/Poonsawat/b2b/Photo7.jpg)
สำหรับการประกวดสุดยอดนวัตกรรม 7 Innovation Awards ในปี 2557 มีจำนวน
ผลงานเข้าร่วมการประกวดรวม 81 ผลงาน และมีจำนวนผลงานที่ได้รับรางวัล 19 ผลงาน แบ่งเป็นผลงานที่ก่อให้เกิดประโยชน์ต่อสังคม จำนวน 5 ผลงาน และผลงานที่ก่อให้เกิดประโยชน์ต่อเศรษฐกิจจำนวน 14 ผลงาน โดยมีการประกาศผลและมอบรางวัลฯ ไปแล้วเป็นครั้งแรก เมื่อวันที่ 5 มีนาคม 2557 ณ หอประชุมปัญญาภิวัฒน์ สถาบันการจัดการปัญญาภิวัฒน์ ถ.แจ้งวัฒนะ จ.นนทบุรี โดยได้รับเกียรติเป็นอย่างสูงจากท่านอดีตผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย
ดร. ชัยวัฒน์ วิบูลย์สวัสดิ์ ดำรงตำแหน่งประธานคณะกรรมตัดสินรางวัล โดยมีท่านกรรมการและเลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา
ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล ได้ให้เกียรติเป็นประธานมอบรางวัล สุดยอดนวัตกรรม 7 Innovation Awards ด้านสังคม และท่านปลัดกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
รศ.ดร.วีระพงษ์ แพสุวรรณ ได้ให้เกียรติมาเป็นประธานมอบรางวัล สุดยอดนวัตกรรม 7 Innovation Awards ด้านเศรษฐกิจ
สำหรับผู้ประกอบการที่มีความสนใจจะเข้าร่วมการประกวด
"สุดยอดนวัตกรรม 7 Innovation Awards (เซเว่น อินโนเวชั่น อวอร์ดส์)" สามารถติดต่อและดูรายละเอียดได้ที่
www.7innovationawards.com
ย้อนกลับ